ABD Yüksek Mahkemesi ülkede 50 yıldır yürürlükte olan bayana kürtaj hakkı veren 1973 tarihli Roe Escort Çankaya v Wade kararını bozdu Mahkeme tarafından yapılan açıklamada Anayasa kürtaj hakkı vermemektedir Roe v Wade reddedildi Kürtaj hakkını düzenleme yetkisi halka ve seçilmiş temsilcilere iade edildi sözleri kullanıldı
Yüksek Mahkeme Çankaya Escort bu gelişmeden 24 saat sonra dün de kürtaja anayasal muhafaza sağlayan kararı iptal etti Kararın iptali isteyen eyaletin kendi sonları içerisinde kürtajı yasadışı hale getirebileceği manasına geliyor Gerçekten Missouri Dakota Ankara Escort ve Indiana üzere Cumhuriyetçi eyaletler kısa müddet içinde kürtajı yasadışı kılacaklarını açıkladı
BİDEN HİÇBİR ŞEY YAPAMIYOR ‘TRAJİK BİR HATA’
Eski ABD Lideri Barack Obama kararı “Özgür topluma inanan herkese bir darbe” diye tanımladı. Trump’tan “Bu Tanrı’nın kararı” yorumu geldi.
Başkan Biden kararın akabinde yaptığı açıklamada ABD Yüksek Mahkemesi nin kürtaj Escort Bayan kararının Amerika’daki bayanların kendi mukadderatlarını denetim etmelerini engelleyecek üzücü bir karar olduğunu söyledi Lider kararın ‘trajik bir hata’ olduğunu belirtti ve mahkemenin Amerika’yı aşırı ve tehlikeli bir yola ittiğini ettiğini Çankaya Escort Bayan söyledi
Başkan Biden yürütme buyruğuyla yapabileceği çok az şey olduğunu belirterek ABD Kongresi ni federal bir maddeyle ‘kürtaj haklarını’ geri getirmeye ve seçmenleri bu hakları koruyacak milletvekilleri ve eyalet başkanlarını seçmeye çağırdı
DEPREM TESİRİ YARATTI ON BİNLERCE KİŞİ SOKAĞA DÖKÜLDÜ
Kararın açıklanmasının akabinde ABD’nin birçok eyaletinde büyük protestolar patlak verdi Göstericiler ABD Yüksek Mahkemesi önünde toplanırken barikatlar kuruldu ve polis alarma geçti
Demokratik eyaletler kürtaj haklarını muhafazaya ve komşu eyaletlerden gelen insanlara yardım etme kelamı verdi Bölge savcıları yeni yasalar prosedürü kabahat haline getirse bile insanların haklarını arayacaklarını açıkladılar
Protesto eden kalabalığın öfkeli olduğu görülürken ellerinde şemsiyelerle yürüyen kalabalık kürtaj hakları ile ilgili pankartlar taşıdı Kimi yerlerde ABD bayrağının yakıldığı görüldü Yetkililer protestoların şiddet aksiyonlarına dönüşmesinden telaş ediyorlar
KARAR BEKLENİYOR MUYDU
Dailymail Gazetesi’nde yer alan bir tahlilde ‘Halihazırda şiddetle bölünmüş Amerika hiç bu kadar parçalanmamıştı. Ülkenin en kıdemli yargıçları derin kutuplaşmasının daha da berbatlaşmasını sağladı” sözleri yer aldı.
Politico internet sitesinin Şubat ayında sızdırdığı bir görüş taslağında Muhafazakâr Yargıç Samuel Alito 1973’teki kararın en başından bu yana açık bir formda taraflı olduğunu ve iptal edilmesi gerektiğini söylüyordu Politico internet sitesinin Şubat ayında sızdırdığı bir görüş taslağında Muhafazakâr Yargıç Samuel Alito 1973’teki kararın en başından bu yana açık bir formda taraflı olduğunu ve iptal edilmesi gerektiğini söylüyordu
Yargıç Alito ayrıyeten Anayasaya uyma ve kürtaj sorununu halkın seçilmiş temsilcilerine bırakma vakti geldi diye yazmıştı
ABD Yüksek Mahkemesi tarihinde daha evvel görülmeyen bu taslak doküman sızıntısının akabinde kürtaj yanlıları büyük şovlar yapmıştı Diğer dört muhafazakâr yargıcın da Alito ile birebir fikirde olduğu belirtiliyor ve bu isimler Clarence Thomas Neil Gorsuch Brett Kavanaugh ve Amy Coney Barrett diye sıralanıyor
Demokrat Parti’nin atadığı öbür üç yargıç Stephen Breyer Sonia Sotomayor and Elena Kagan ise Politico’ya nazaran karşı görüş yazmaya hazırlanıyordu
Samuel Alito ABD Yüksek Mahkemesi’ndeki en muhafazakâr yargıçlardan biri olarak tanınıyor
KİMDİR BU YARGIÇ ALİTO
Liberal yargıçlar karar reaksiyon göstererek “Tecavüze uğrayan bayanlar tecavüzcüsünün çocuğunu taşımak zorunda kalacak, bunu yapmak hem onların hem de çocukların hayatını mahvedecek” diye konuştu.
Yargıç Samuel Alito dokuz üyeli Yüksek Mahkeme’ye Cumhuriyetçi liderler tarafından atanan altı yargıçtan biri Daha evvel New Jersey’de savcılık ve yargıçlık yapan Alito 2005’te periyodun Lideri George W Bush tarafından atanmış ve Ocak 2006’da vazifeye başlamıştı
Alito Yüksek Mahkeme’deki en muhafazakâr yargıçlardan biri olarak tanınıyor
Alito Kasım 2020’deki bir muhafakâr aktiflikte konuşma yapıp eşcinsel evlilikleri eleştirmiş üreme hakları maddelerine saldırmış ve Covid tedbirlerinin tabir özgürlüğü ve dine tehdit olduğundan bahsetmişti
Karşıtları da Alito’nun tarafsızlığını sorgulamıştı
Eski Lider Barack Obama 2006’da senatörlük yaparken atanmasına karşı çıktığı Alito için Devamlı bir formda güçsüzlere karşı güçlünün yanında yer alıyor Bir emekçi ve patron ortasında dava varsa ve Yüksek Mahkeme net bir direktif vermedikçe Yargıç Alito daima patrondan yana karar verir demişti
ROE WADE KARARI NEDİR
1969 yılında 25 yaşındaki Norma McCorvey Jane Roe takma ismiyle kürtajı hata kapsamına alan kanunlara karşı Teksas eyaletinde dava açtı Teksas kürtajı şayet annenin hayatı tehlike altında değilse yasak kapsamına alıyordu Dallas bölge savcısı Henry Wade bu davada kürtaj tersi maddeyi savunan taraftaydı
Jane Roe takma ismini kullanan McCorvey üçüncü çocuğuna gebeydi ve bu çocuğun tecavüz sonucu olduğunu savunuyordu Lakin davası reddedildi ve çocuğu doğurmak zorunda kaldı
1973 yılında bu dava ve Georgia eyaletindeki bir öteki bayanın davaları ABD Yüksek Mahkemesi’ne taşındı İki eyaletteki kürtaj maddelerinin ABD Anayasası’na karşıt olarak bayanların ferdî haklarını ihlal ettiği savunuluyordu Yüksek Mahkeme kararı 7’ye karşı 2 ile bayanların lehine çıktı
İLK 3 AY SİSTEMİ
Hakimler bayanların hamileliklerini sonlandırma haklarının ABD Anayasası ile teminat altında olduğu sonucunu açıkladı Dava birinci üç ay sistemi olarak isimlendirilen durumu oluşturdu
Buna nazaran Amerika’daki bayanların birinci üç ayında hamileliklerini sonlandırma konusunda mutlak hakkı bulunuyor İkinci üç aylık devirde ise birtakım eyalet sınırlamaları devreye girebiliyor Son üç ayda ise eyaletler kürtajı cenin anne karnı dışında hayatta kalabilecek büyüklüğe yaklaştığı için sınırlayabiliyor ya da yasaklayabiliyor
‘Roe Wade’e karşı’ ismiyle anılan kararla bayanlar kendi hayatlarını tehdit eden bir durum olması durumunda rastgele bir yasal sınırlama olmadan hamileliklerini sonlandırabiliyor
EN ÇOK KİMLER ETKİLENECEK
Kürtaja erişimi kısıtlamak bilhassa kürtaj isteme ihtimali daha yüksek olan fakir bayanları etkileyecek
Siyah ve Latin Amerika kökönli bayanların orantısız etkilenmesi öngörülüyor Ülkede kürtaj yaptıranların 61’i etnik azınlıklardan
20’li yaşlardaki bayanlar kürtaj yaptıranların çoğunluğunu oluşturuyor 2019’da kürtaj olan bayanların 57’si bu yaş grubundandı
Karar hem ABD basınında hem de dünya basınında geniş yer aldı